Dankzij de thuisbatterij met slimme aansturing, gecombineerd met een dynamisch energiecontract, kunnen klanten besparen op stroomkosten en de terugverdientijd van een thuisaccu verkorten. Als installateur is het enorm handig om globaal te weten hoe dynamische stroomtarieven tot stand komen. Alleen al om vragen van klanten te beantwoorden en onduidelijkheden weg te nemen.
Bij een dynamisch energiecontract schommelt de stroomprijs, omdat vraag en aanbod van moment tot moment wisselt. Daardoor kunnen eigenaren van slimme thuisbatterijen volledig geautomatiseerd handelen in stroom om zo een leuke winst op te strijken. Het basisprincipe? Voor een laag tarief inkopen en voor een hoger tarief weer verkopen.
Voor zowel stroomproducenten als stroomleveranciers is het belangrijk dat ze niet met tekorten of overschotten worden geconfronteerd. Om vraag en aanbod zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen, wordt er op twee verschillende soorten markten in stroom gehandeld: de spotmarkt en de onbalansmarkt. Hoe zit dat?
Spotmarkt
De spotmarkt wordt ook wel Day-Ahead Markt genoemd. Hier wordt elke dag, het hele jaar door, gehandeld in elektriciteit voor de volgende dag. Dit gebeurt op de EPEX, de European Power Exchange. Producenten geven er aan hoeveelheid stroom ze de volgende dag per uur beschikbaar stellen, terwijl stroomleveranciers aangeven hoeveel stroom ze elk uur willen afnemen.
Via een veilingsysteem wordt vervolgens een stroomprijs vastgesteld. Vandaag is dus al precies bekend, wat morgen het stroomtarief per uur wordt. Veel vraag en weinig aanbod betekent uiteraard een hoger tarief, weinig vraag en veel aanbod juist een lager tarief.
De realiteit
Nu blijft dat inschatten van vraag en aanbod natuurlijk altijd een beetje koffiedik kijken. Producenten van groene stroom gebruiken bijvoorbeeld (onder andere) de weersverwachting voor een indicatie van de hoeveelheid zon en wind die hun zonnepanelen en windturbines morgen te verwerken krijgen. Terwijl stroomleveranciers via onder andere historische verbruiksgegevens berekenen hoeveel stroom hun klanten mogelijk gaan afnemen.
Op de dag zelf komt dit natuurlijk niet altijd helemaal uit. De zon laat zich niet of minder zien of er staat veel minder wind dan was verwacht. Of andersom, een stralende zon met een pittig windje, in plaats van een saaie grijze dag. Net zo kan het aan de afneemkant gebeuren dat er ineens een veel grotere vraag naar stroom is dan verwacht, of juist veel minder animo is.
Onbalansmarkt
Het effect hiervan is dat er op de dag zelf alsnog flinke tekorten of overschotten kunnen ontstaan. Dit wordt onbalans genoemd. Het is niet de bedoeling dat producenten met een stroomoverschot blijven zitten en al helemaal niet dat klanten van stroomleveranciers, oftewel consumenten én bedrijven, zomaar ineens zonder stroom komen te zitten.
Hier komt dan ook het tweede markttype in beeld en dat is de zogeheten onbalansmarkt, ook wel intraday markt genoemd. Hier wordt op de dag zelf gehandeld om overschotten en tekorten weer netjes glad te strijken en ditmaal kan de stroomprijs zelfs per kwartier variëren. Je begrijpt het al, bij een stroomoverschot kan de prijs nu extra diep dalen en bij een tekort juist flink de hoogte ingaan. Want bij onbalans moet het evenwicht tussen vraag en aanbod zo snel mogelijk hersteld worden, om ervoor te zorgen dat het elektriciteitsnet goed en stabiel blijft werken. Vandaar dat de prijs soms zelfs negatief wordt en klanten geld toe krijgen als ze maar stroom afnemen.
Van beide markten thuis
Voor het beste rendement is het belangrijk dat zowel het flexibele contract als de slimme aansturing van de thuisbatterij naar beide stroommarkten kijkt, dus zowel de spotmarkt als de onbalansmarkt. Momenteel is de onbalansmarkt lucratiever, maar het is nooit uit te sluiten dat bepaalde gebeurtenissen ook de spotmarkt weer wat wispelturiger maken.
Verder is het afwachten wat de impact is mocht “het grote publiek” ooit de thuisbatterij omarmen en massaal in stroom gaan handelen. Gelukkig worden de algoritmes waarmee thuisbatterijen dynamisch worden aangestuurd doorlopend bijgewerkt, dus daar wordt vast wel weer iets slims op bedacht.
