Liggen er (binnenkort) zonnepanelen op het dak? Dan lijkt het logisch om ook een thuisaccu te installeren. Zodat de zonnestroom die niet meteen verbruikt wordt, lokaal wordt opgeslagen tot het moment waarop de stroomvraag toeneemt. Wat komt er allemaal kijken bij het bepalen van de capaciteit van een thuisaccu?
De momenten waarop het zonnetje vrolijk op iemands zonnepanelen brandt, zijn niet per se de tijden waarop het stroomverbruik het hoogst is. Het is eerder omgekeerd. Want vooral ’s avonds staan er veel apparaten en stroomverslinders aan. Zonnestroom ongebruikt laten omdat iemand het toevallig net even niet nodig heeft is zonde. Gelukkig levert het stroomoverschot momenteel nog geld op dankzij de salderingsregeling. Voor zolang het duurt. Nu al kan men ervoor kiezen om de zelfopgewekte stroom zoveel mogelijk zelf te benutten.
Minder afhankelijk
Denk aan redenen als het streven om zoveel mogelijk zelfvoorzienend te worden en om een solide back-up te hebben in het geval dat het stroomnet het laat afweten. Bovendien wordt met de stroom die niet meteen verbruikt wordt altijd eerst de thuisaccu tot aan de nok toe gevuld, waarna een eventueel restant alsnog aan het stroomnet geleverd kan worden en dus geld oplevert.
De grote uitdaging is het bepalen van de capaciteit van een thuisaccu. Want niet iedereen verbruikt elke dag evenveel energie en zonnepanelen leveren ook niet steeds hetzelfde op. Terwijl het natuurlijk wel de bedoeling is om de thuisbatterij zo rendabel mogelijk te maken en liefst terug te verdienen. Helaas zijn ze (nog) niet geschikt om de donkere winterperiode te overbruggen. Helemaal onafhankelijk worden van het stroomnet zal dan ook niet lukken. Het gaat er vooral om het optimaal gebruiken van de zonnestroom gedurende korte perioden.
Realistisch beeld
Om de benodigde capaciteit en daarmee de initiële aanschafprijs en uiteindelijk de terugverdientijd van een thuisaccu te bepalen, kun je allereerst kijken naar het jaarverbruik van een huishouden. Dat is wel een ruwe inschatting, omdat het stroomverbruik in de zomermaanden flink lager ligt dan in de wintermaanden, terwijl dit met de opbrengst van zonnepanelen juist precies andersom werkt. Het via zelfstroom tot nul reduceren van de energierekening is dan ook vooral haalbaar tijdens de zomermaanden.
Om de capaciteit nauwkeuriger te berekenen kun je beter naar het verbruik over kortere perioden kijken. Dankzij de slimme energiemeter, eventueel aangevuld met een P1-meter, heb je de beschikking over gedetailleerde overzichten van het verbruik per kwartaal, maand, week, of zelfs per etmaal. Ook weet je wanneer de belangrijkste piekmomenten zijn. Via deze inzichten kun je een thuisaccu veel nauwkeuriger geschaald schalen en blijven de verwachtingen realistisch. Ook de zonnepanelen kun je hiermee trouwens schalen, bijvoorbeeld wanneer deze nog niet geïnstalleerd zijn of uitgebreid moeten worden.
Representatieve situatie
Via de verwachtingen van stroomverbruik, hoeveelheid opgewekte zonnestroom en een prognose van de energietarieven, kun je uiteindelijk een realistische terugverdientijd voor de thuisaccu berekenen: aanschafkosten inclusief installatiekosten gedeeld door besparing op stroomkosten op jaarbasis. Schrik niet, deze terugverdientijd zal behoorlijk lang zijn en benadert of evenaart al snel de verwachte levensduur van de thuisbatterij. Al met al gaat het wel om een complexe berekening.
Het is essentieel om te weten of het huishouden momenteel gebruikmaakt van een warmtepomp, of van plan is deze overstap pas later te maken. In het tweede geval neemt het toekomstige stroomverbruik drastisch toe (en het gasverbruik neemt af). Dit zie je natuurlijk niet terug in de historische gegevens maar je moet het wel meenemen in de prognose. Een warmtepomp draait ook nog eens extra veel tijdens de wintermaanden, juist wanneer de opbrengst van de zonnepanelen lager is. Koeling tijdens de warme maanden kan gelukkig wel goed met zonnestroom, overdag rechtstreeks en anders via de thuisaccu.
Langere periode overbruggen
Waar je verder eventueel nog rekening mee kunt houden, is dat niet elke dag even zonnig is en ook de energiebehoefte van een huishouden varieert over de dagen. Een wat hogere opslagcapaciteit om twee of meer dagen te overbruggen, met name bij mindere weersomstandigheden, kan dan handig zijn. Mits de zonnepanelen voldoende vermogen hebben om de thuisaccu op tijd op te laden om deze langere periode te overbruggen. Want anders is het zonde van de extra capaciteit en hogere aanschafprijs. Idem als maar één etmaal aan stroomopslag nodig is.
Onzekerheden
Waar (toekomstige) eigenaren van een thuisaccu mee geconfronteerd kunnen worden, is dat de terugverdientijd onder andere gebaseerd is op de verwachte stroomprijs voor de komende jaren. Dat is altijd koffiedik kijken. Daarnaast is het goed mogelijk dat thuisaccu’s op termijn goedkoper worden, een langere levensduur krijgen en er wellicht subsidiemogelijkheden komen. Verder worden thuisaccu’s aantrekkelijker zodra de salderingsregeling wordt afgeschaald en vooral zodra deze helemaal is afgeschaft.
